U moru naučnih istraživanja koja pokušavaju da dokuče tajne zdravlja, dugovečnosti i ljudskog ponašanja, s vremena na vreme pojavi se poneko koje iznenadi i svojim pristupom – i temom. Upravo jedno takvo, neuobičajeno ali intrigantno istraživanje stiglo je iz Švedske, gdje su naučnici odlučili da ispitaju da li broj cipela koji neko nosi može imati ikakvu vezu sa dužinom života.
Naizgled jednostavna, pa čak i šaljiva ideja, brzo je privukla pažnju i javnosti i naučne zajednice – jer iza nje stoji ozbiljna analiza i temeljna obrada podataka. Ali, šta je zapravo pokazalo ovo istraživanje?
Istraživanje je sprovedeno pod vođstvom državnog epidemiologa dr Hansa Bjorsa, koji je, koristeći digitalizovane baze podataka iz različitih delova Švedske, analizirao vezu između broja obuće i prosečnog životnog veka.
U ovu analizu uključeni su podaci o:
-
uzrastu u kojem su osobe preminule,
-
njihovom polu i uzroku smrti,
-
kao i broju obuće koji su nosili tokom života.
Iako na prvi pogled zvuči kao da se traži veza između stopala i sudbine, cilj istraživača bio je da se ispita da li telesne karakteristike, poput veličine stopala, imaju neku indirektnu korelaciju s dužinom života.
Na samom početku, istraživači su istakli da nije pronađena veza između broja obuće i pojave konkretnih bolesti. Dakle, broj cipela sam po sebi ne povećava rizik od bolesti, ali su ipak uočeni neki statistički zanimljivi obrasci.
U suštini, podaci su ukazali na to da određeni brojevi obuće češće prate duži životni vek, dok se drugi brojevi povezuju sa nešto kraćom prosečnom starošću.
Kod ženske populacije, najduži prosečan životni vek primećen je kod žena koje nose broj 38 – što je, zanimljivo, i jedan od najčešćih brojeva obuće kod žena.
Žene – prosečna očekivana starost po broju cipela:
-
Broj 35 – od 64 do 69 godina
-
Broj 36 – od 70 do 76 godina
-
Broj 37 – od 77 do 82 godine
-
Broj 38 – od 78 do 84 godine
-
Broj 39 – od 73 do 75 godina
-
Broj 40 – od 70 do 72 godine
-
Broj 41 – od 67 do 70 godina
-
Broj 42 – od 66 do 69 godina
Zanimljivo je da broj 38 ne samo da dominira statistikom u Švedskoj, već se često javlja i u drugim evropskim populacijama kao najčešći ženski broj obuće.
Kod muškaraca, najduži životni vek zabeležen je kod onih koji nose broj 42, još jedan čest broj među evropskim muškarcima.
Muškarci – prosečna očekivana starost po broju cipela:
-
Broj 38 – od 66 do 69 godina
-
Broj 39 – od 67 do 72 godine
-
Broj 40 – od 72 do 75 godina
-
Broj 41 – od 73 do 77 godina
-
Broj 42 – od 75 do 82 godine
-
Broj 43 – od 74 do 79 godina
-
Broj 44 – od 67 do 72 godine
-
Broj 45 – od 66 do 69 godina
Brojevi 38 i 45, zanimljivo, povezani su s najkraćim životnim vekom u muškoj grupi.
Iako je lako pomisliti da su ovakve korelacije slučajne, naučnici nude nekoliko mogućih tumačenja:
-
Telesna građa: Manje ili izrazito velike noge mogu ukazivati na određene telesne karakteristike koje su u vezi s genetskim predispozicijama, metabolizmom ili zdravljem kostiju.
-
Način života: Ljudi sa specifičnim brojevima obuće možda češće imaju i slične navike – od ishrane do fizičke aktivnosti.
-
Genetika: Veličina stopala može biti deo šireg genetskog sklopa koji utiče i na dugovečnost.
-
Koincidencija: Uvek postoji mogućnost da se brojke jednostavno poklapaju bez dubljeg uzroka, naročito u velikim populacijama.
Istraživači su više puta naglasili da nije reč o uzročno-posledičnoj vezi. Drugim rečima, broj cipela ne određuje koliko ćete živeti. Ovo istraživanje više ima statističku i teorijsku vrednost, a manje praktičnu primenu.
„Ljudi mogu živeti znatno duže od proseka koji pokazuje broj njihove obuće, ali samo ako vode zdrav i balansiran život“, kaže dr Bjors.
Bez obzira na zanimljivu korelaciju, naučnici ističu da je dugovečnost mnogo više određena sledećim faktorima:
-
Pravilna i uravnotežena ishrana
-
Redovna fizička aktivnost
-
Kvalitetan san
-
Izbegavanje štetnih navika (pušenje, alkohol)
-
Smanjenje stresa
-
Pozitivan stav prema životu
-
Genetska predispozicija
Dakle, iako je simpatično razmišljati da vam vaš broj cipela „predskazuje sudbinu“, mnogo više toga je u vašim rukama (i navikama).
Ovo švedsko istraživanje nas podseća da nauka ne mora uvek da bude suva, ozbiljna i teška. Nekad je upravo neobičan ugao gledanja ono što nas najviše inspiriše da zastanemo, zamislimo se – i možda učinimo nešto dobro za sebe.
Jer bez obzira da li nosite broj 35 ili 45, ono što određuje vašu dugovečnost nisu brojke – već:
-
kako se hranite,
-
koliko spavate,
-
da li se krećete,
-
i koliko volite život koji živite.
