Njeno porijeklo vodi nas daleko u prošlost. Smatra se da dinja potiče iz Azije i Afrike, a još prije nekoliko hiljada godina prenesena je u druge krajeve svijeta. Stari Egipćani su je smatrali poslasticom dostojnom faraona, dok su je Grci i Rimljani kasnije uvrstili u svoju prehranu s jednakim oduševljenjem. Prva zemlja u kojoj je počela intenzivno da se gaji bila je Francuska, prije otprilike tri stotine godina.
Iako se često koristi u kulinarstvu slično kao voće, plodovi dinje pružaju širok spektar primjena. Može biti osnova za:
- Kompot, džem ili marmeladu
- Voćne salate koje osvežavaju letnje dane
- Egzotične salse i umake koji se u nekim kuhinjama poslužuju uz ribu ili piletinu sa roštilja
- U Indiji čak pripremaju ljuti kari od dinje kao prilog mesu
- Male kuglice od dinje često završavaju i u osvježavajućim napicima poput smoothieja i koktela
Dinja nije samo ukusna, već je i izuzetno bogata hranljivim sastojcima. Porcija od 150 grama sadrži:
- Samo 53 kalorije
- 0,3 g masti
- 13 g ugljenih hidrata
- 1,4 g vlakana
Uz to, pruža:
- Oko 30% dnevnih potreba za vitaminom A
- Čak 78% vitamina C, dok neke sorte uzgajane u Kaliforniji dosežu i 100% dnevnih potreba za ovim vitaminom
- Antioksidanse poput kolina, zeaksantina i beta-karotena, koji štite organizam od prehlada pa sve do ozbiljnih bolesti poput raka
Sa 90–95% vode, dinja je savršen izbor za hidrataciju tokom vrućih ljetnih dana.
Redovno konzumiranje dinje može donijeti brojne koristi za zdravlje:
✔ Reguliše krvni pritisak
Bogata vlaknima, kalijumom, vitaminom C i kolinom, dinja blagotvorno djeluje na zdravlje srca. Kalijum pomaže u regulaciji natrijuma, podržava ravnotežu vode i funkciju nervnog sistema, te smanjuje rizik od srčanog udara i bubrežnih kamenaca.
✔ Smanjuje rizik od astme
Beta-karoten i vitamin C povezani su sa smanjenjem rizika od razvoja astme. Beta-karoten se nalazi i u drugom narandžastom voću poput bundeve i šargarepe, dok zeaksantin iz dinje štiti oči od štetnog UV zračenja.
✔ Čuva zdravlje očiju
Kombinacija vitamina A, luteina i zeaksantina deluje preventivno protiv makularne degeneracije, glaukoma i drugih očnih bolesti koje su česte kod starije populacije.
✔ Poboljšava probavu
Zbog visokog sadržaja vode i vlakana, dinja se lako vari, ubrzava probavu i sprečava zatvor. Preporučuje se njena konzumacija na prazan stomak za detoksikaciju organizma.
✔ Djeluje protivupalno
Kolin iz dinje smanjuje hronične upale, poboljšava pamćenje i doprinosi zdravlju ćelijskih membrana. Antioksidansi smanjuju oksidativni stres i mogu pomoći u prevenciji dijabetesa tipa 2 i gojaznosti.
✔ Njeguje kožu i kosu
Vitamin A stimuliše proizvodnju sebuma – prirodnog ulja koje vlaži kosu i kožu. Vitamin C pomaže u sintezi kolagena, doprinosi čvrstoći i elastičnosti kože, smanjuje bore i usporava znakove starenja. Dinja se može koristiti i kao maska za lice ili prirodni regenerator za kosu.
Sjemenke dinje su jestive i bogate su proteinima, vlaknima i omega-3 masnim kiselinama (alfa-linolenska kiselina). Posebno se preporučuju osobama s bubrežnim problemima jer imaju rashlađujuće djelovanje. U Indiji se sjemenke koriste u napicima poput lassija ili čak u tradicionalnim slatkišima. Čaj od cvjetova dinje poznat je kao prirodni lijek za iskašljavanje i respiratorne tegobe.
Dinja nije samo sočna letnja poslastica – ona je pravi prirodni saveznik zdravlja. Redovnim konzumiranjem ovog ploda i korišćenjem njegovih blagodati, unosimo u tijelo ono najbolje što priroda nudi, jačajući imunitet, njegujući kožu i unoseći osvježenje u najtoplijim danima.
